Pamięć cache – czym jest i do czego służy na stronie www?

Pamięć cache – zastosowanie na stronach internetowych

Wyróżniamy pamięć cache dedykowaną podzespołom oraz oprogramowaniu. Do tej drugiej grupy zalicza się także pamięć podręczna przeglądarki. Jest to wydzielony obszar dysku twardego (zazwyczaj partycja z systemem), gdzie używana przez Ciebie przeglądarka zapisuje dane pobrane ze stron internetowych. Jakie dane? Są to grafiki, ikonki, arkusze stylów itp. To miejsce zapisu to tzw. „schowek przeglądarki”.

Jeśli korzystasz z programów do optymalizacji i czyszczenia systemu, jak np. CCleaner dla Windows, wówczas dane te są usuwane przy każdym użyciu takiego narzędzia. Po tej operacji przeglądarka będzie pobierać je ponownie – co negatywie wpłynie na szybkość ładowania się strony. Można także usuwać zapamiętane przez przeglądarkę dane za pomocą funkcji znajdującej się w jej ustawieniach. Taką opcję mają wszystkie przeglądarki – od Firefoxa po Chrome. Warto jednak mieć na uwadze, że w pamięci cache zapisywane są m.in. dane logowania do stron i usług, dlatego po ich wyczyszczeniu należy zalogować się do danej witryny ponownie.

Ale czy zastosowanie pamięci cache na stronach internetowych to tylko funkcja podobna do ciasteczek? Otóż nie. Istnieje także współdzielona pamięć cache, tzw. „shared cache”, znajdująca zastosowanie w środowiskach firmowych. Tutaj komunikacja przebiega pomiędzy serwerem strony a serwerem firmy – wczytywane są tylko te dane, których nie ma na serwerze firmy. Posłużmy się przykładem. Przyjmijmy, że we wtorek któryś pracownik firmy X odwiedził ze swojego komputera jej stronę internetową. Następnego dnia zrobił to inny pracownik ze swojego firmowego laptopa. W tym drugim przypadku strona zostanie otwarta szybciej, ponieważ wiele elementów jest już zapamiętanych z powodu poprzedniej wizyty osoby korzystającej z tego samego serwera.

Właściciel strony może ustalić, jak długo pamięć cache pozostanie w schowku przeglądarki – po wskazanym czasie znajdujące się w niej dane zostaną usunięte. Jaki jest tego sens? Przede wszystkim dotyczy to elementów zmiennych, np. gdy codziennie pojawia się coś nowego. W celu określenia tego okresu należy użyć nagłówków cache-control oraz expres (znajdują się w pliku systemowym .htaccess). Oczywiście użytkownik może samodzielnie zlikwidować je szybciej, używając wspomnianych programów do optymalizacji i czyszczenia systemu. Jeśli zaś niektóre elementy strony nie będą zmieniane przez długi czas, na przykład znajdujące się na witrynie logotypy czy grafiki, wówczas najlepiej pozostawić je bez określenia parametru wygaśnięcia.

Wykorzystanie pamięci cache pozwoli na szybsze wczytywanie się witryny, co przełoży się na większy komfort użytkownika. Każdy lubi, gdy strona otwiera się błyskawicznie, natomiast witryny, które otwierają powoli, szybko tracą użytkowników. Cache jest wyjątkowo przydatne zwłaszcza w sytuacjach, gdy ma się na stronie wiele elementów, zarówno stałych, jak i zmiennych – jak w przypadku sklepów, serwisów informacyjnych itp. A warto dodać, że szybkość ładowania witryny ma również wpływ na jej pozycję na listach wyszukiwania Google.

Dane ze strony zapisywane są w schowku podczas pierwszej wizyty na niej. Potem mechanizmy sprawdzają, czy któreś uległy zmianie, i jeśli tak jest – doczytują wyłącznie nowe. Dzięki temu zabiegowi przeglądanie sieci staje się dla użytkownika znacznie przyjemniejsze.

Pamięć cache – jakie mogą pojawić się problemy?

Niestety, nie ma rzeczy perfekcyjnych, a więc i pamięć cache może czasem zaszwankować. Czym to się objawia? Najczęściej zgłaszane przez internautów problemy są dwa – brak aktualizacji treści na stronie oraz nieprawidłowe funkcjonowanie strony.

Problem może leżeć zarówno po stronie przeglądarki użytkownika, jak i hostingu. Jak to sprawdzić? Użytkownik powinien wyczyścić pamięć podręczną przeglądarki, co wymusi na niej pobranie do schowka nowych danych podczas odwiedzania witryny. Jeśli ta metoda zadziała i na stronie pojawią się aktualne dane, oznacza to, że coś zawiodło w mechanizmach cache i dostęp do pamięci podręcznej był niepełny. W sytuacji, gdy ten sposób nie pomoże, problem może leżeć po stronie hostingu, a konkretniej – serwera, z którego korzysta. Tu przyczyn może być kilka, ale najczęściej spotyka się nieprawidłowe buforowanie pamięci, przez co pozostają w niej stare dane. Tutaj interwencję musi przeprowadzić administrator hostingu – nie jest ona możliwa ani od strony użytkownika, ani właściciela strony.

Cache a wtyczki dla stron

Popularne systemy CMS, jak WordPress czy Joomla, mają specjalne wtyczki, których zadaniem jest przechowanie plików cache na hostingu. Dzięki temu jeszcze bardziej zwiększa się szybkość obsługi witryny – w najlepszych przypadkach czas ładowania jest nawet pięciokrotnie mniejszy! W przypadku WordPressa istnieją zarówno wtyczki darmowe (jak np. W3 Total Cache), jak i płatne (np. WP Rocket). Jeśli chcesz skorzystać z którejś z nich, warto sprawdzić znajdujące się w sieci rankingi i zestawienia prezentujące najlepsze rozszerzenia cache dla systemów CMS.