Każda osoba, która chce mieć własną stronę internetową, musi znać dwa istotne terminy: „hosting” oraz „serwer FTP”. Są one niezwykle istotne przy prowadzeniu witryny i dobrze wiedzieć, czego dotyczą. I to właśnie te dwie kwestie omawiamy w tym artykule. Gwarantujemy, że po jego lekturze zagmatwane do tej zagadnienia techniczne staną się dla Ciebie zrozumiałe!
Co to jest hosting?
Pod terminem „hosting” rozumiemy miejsce na serwerze, które zostaje udostępnione w celu przechowywania na nim zasobów strony, czyli wszystkich składających się na nią elementów – grafik, tekstów, materiałów multimedialnych itp. Przestrzeń ta dostępna jest dla wszystkich i to właśnie dzięki temu możesz na przykład czytać ten tekst. Został on umieszczony właśnie na serwerze, na którym znajduje się nasza strona.
Oczywiście to administrator decyduje o tym, co zostanie udostępnione dla wszystkich, a co pozostanie niedostępne lub dostępne tylko dla określonej grupy osób (jest to tzw. „gated content”). Hostingu wymaga każda witryna, niezależnie od jej rodzaju. Może być to blog, wielopoziomowy serwis informacyjny, sklep online czy platforma do webinarów. Hosting to jeden z trzech elementów – obok domeny i samej strony – niezbędnych do tego, aby zaistnieć w sieci.
Ale skąd w ogóle wziąć taki hosting? Nie będzie z tym problemu, ponieważ usługa tego typu świadczona jest przez wiele firm na całym świecie, w tym także w Polsce. Firmę świadczącą usługę udostępniania przestrzeni na serwerze nazywa się „hostingodawcą”. Co należy podkreślić – podczas współpracy z hostingodawcą właściciel strony nie jest w okresie trwania umowy właścicielem powierzchni serwera, a jedynie jego najemcą. Toteż gdy zdecydujesz się na przeniesienie strony na inny hosting lub nie przedłużysz umowy z hostingodawcą, musisz koniecznie zabrać z serwera swoje pliki – inaczej zostaną one skasowane.
Hostingodawca ma zazwyczaj w pakiecie także szereg dodatkowych usług, jak zarządzanie połączeniami internetowymi, może również oferować specjalistyczne narzędzia dla adminów. Wszystko zależy od danej firmy oraz jej propozycji, a ponieważ hostingodawcy walczą o klientów, można spodziewać się wielu ciekawych rozwiązań. Co warto podkreślić – żaden hostingodawca nie odpowiada za rodzaj oraz jakość treści prezentowanych na stronach znajdujących się na jego serwerach, każdego obowiązują ogólne przepisy dotyczące danych osobowych.
W sieci dostępne są zarówno płatne, jak i darmowe hostingi. Polecamy przede wszystkim te pierwsze, gdyż w przypadku darmowych występują liczne ograniczenia, takie jak limitowana przestrzeń. Ponadto bezpłatna usługa może się wiązać np. z koniecznością wyrażania zgody na wyświetlanie na stronie reklam od hostingodawcy. Nie jest to wygodne rozwiązanie – zwłaszcza dla internautów – a ponieważ koszty hostingu nie są duże, warto zainwestować pieniądze w usługę, która spełnia nasze oczekiwania.
Co to jest serwer FTP?
Zacznijmy najpierw od rozszyfrowania skrótu, co już samo w sobie wiele wyjaśnia. Skrót „FTP” powstał od angielskich słów „File Transfer Protocol”, czyli „Protokół transferu plików”. Służy on do wymiany plików pomiędzy dwiema stronami. Mogą być to dwa serwery, dwa komputery lub wymiana odbywająca się pomiędzy komputerem a serwerem. Warto zauważyć, że to właśnie za pomocą protokołu FTP przesyła się pliki strony na serwer, dzięki czemu można „postawić” witrynę online.
Serwer FTP przypomina strukturalnie katalogi z plikami. Są one porozmieszczane w odrębnych folderach, co ułatwia adminowi organizację oraz dostęp do wybranych. Programy służące do wymiany plików poprzez ten protokół mogą mieć formę wiersza poleceń lub interfejsu graficznego. Wiele z nich obsługuje także popularną metodę „przeciągnij i upuść”. Protokół FTP nie stawia ograniczeń co do rodzaju oraz wielkości plików, dlatego można przesłać nim tak samo mające kilka KB pliki .txt, jak i mający 2 GB plik .mpeg.
Warto dodać, że oprócz klasycznego FTP, który ma już swoje lata, powstały także dwa jego bardziej zaawansowane warianty:
- FTPS – czyli FTP Secure. Wszystkie transferowane pliki są zabezpieczane za pomocą protokołów Transport Layer Security (TLS) oraz Secure Sockets Layer (SSL). Uniemożliwia to ich przejęcie przez osoby niepowołane;
- SFTP – SSH File Transfer Protocol. W jego przypadku wszelkie przesyłane dane są szyfrowane algorytmem SSH, a do pozyskania danych serwer może wymagać użycia identyfikatora oraz hasła. Ten rodzaj protokołu stosowany jest do transferu danych o wysokiej ważności, jak dane osobowe, informacje związane z finansami itp.
We wszystkich wypadkach do wykorzystania protokołu FTP wymagane jest połączenie TCP / IP.
W sieci znajdują się zarówno serwery zwykłe („uniwersalne”), jak i specjalistyczne. Na uniwersalnych znajdują się różnego rodzaju pliki. W przypadku serwerów specjalistycznych sprawa wygląda inaczej. Zostały ono stworzone w celu świadczenia konkretnych usług. Jakich?
Dobrym przykładem są serwery aplikacji – znajdują się na nich programy, które uruchamia się po stronie serwera. W ten sposób działają m.in. serwery poczty elektronicznej, a także komunikacyjne. Serwerami aplikacji posługują się także gry online. Jeśli chodzi o inne serwery specjalistyczne, tu można by wymienić szereg różnego rodzaju rozwiązań – obliczeniowe, katalogów (pozwalają wyszukiwać informacje w sieci), druku (dzięki nim działają drukarki sieciowe), plików, bazodanowe i wiele, wiele innych.
Czy zwykły serwer różni się czymś od specjalistycznego?
Nie. Pod względem technicznym mamy do czynienia z takimi samymi urządzeniami. Co zatem sprawia, że serwer staje się wyspecjalizowany? Oczywiście rodzaj zawartych na nim plików, a także zastosowane oprogramowanie. Jeśli ma być to serwer z aplikacjami uruchamianymi online, wymagany jest soft, za pomocą którego da się wykonać uruchomienie aplikacji oraz wykonywać interakcje.
Co natomiast odróżnia serwery od siebie, to pojemność. Serwery to w zasadzie twarde dyski podpięte do sieci, więc mogą różnić się ilością oferowanego miejsca. Najmniejsze serwery, mające kilka GB wolnej przestrzeni, przeznaczone są do mało wymagających zastosowań. Dzięki nim można stawiać prywatne serwery lub nawet wyznaczyć obszar swojego dysku twardego na serwer. Co ciekawe – teoretycznie nie ma maksymalnej pojemności serwera. Do istniejącego można dodawać kolejne, tworząc w ten sposób macierz.
Do czego jest potrzebny dostęp do serwera?
Aby móc pobierać i wysyłać pliki na serwer, musisz mieć do niego dostęp. Wymagane są w tym celu takie dane jak: adres serwera, login użytkownika oraz hasło (jest one zazwyczaj indywidualne dla każdego, jednak może zdarzyć się, że serwer jest dostępny dla wybranej grupy osób lub powszechny, wówczas hasło może być wspólne dla wielu użytkowników).
Zalogować się na serwer można zarówno za pomocą zwykłej przeglądarki, jak i za pomocą specjalistycznych programów, czyli „klientów” (np. FileZilla). Są one zazwyczaj darmowe i zaprojektowane tak, aby ich obsługa nie sprawiała problemów nawet laikom.
Gdzie można znaleźć dane dostępowe do FTP?
Oczywiście to admin decyduje o tym, kto może mieć dostęp do jakich obszarów serwera i to on nadaje hasła oraz loginy. Jeśli chodzi o właściciela strony, dostaje on dostęp i uprawnienia od hostingodawcy. Zazwyczaj znajdują się one w specjalnej zakładce, a dodatkowo informacje o danych dostępu przesyłane są na maila podanego przez osobę korzystającą z serwera.
W przypadku, gdy w jakiś sposób dane dostępowe zostaną utracone, a nie ma się ich zapisanych, można zwrócić się do pomocy technicznej hostingodawcy. W takim przypadku może być konieczne podane danych identyfikacyjnych, jak np. nazwa lub ID klienta.
Serwer własny czy wynajęty?
Ponieważ każdy może stworzyć własny serwer, powstaje pytanie – czy warto płacić firmie za usługę? Choć wszyscy lubimy oszczędzać, to jednak jeśli myśli się poważnie o rozwoju strony, lepiej zainwestować w profesjonalny hosting. Serwer to nie tylko urządzenie, ale także cała infrastruktura sieciowa, odpowiednie oprogramowanie oraz dziesiątki innych elementów, które trzeba mieć na uwadze.
Jeśli zatem nie dysponujesz specjalistami, może zdarzyć się, że źle skonfigurujesz swój serwer czy też nie ustawisz odpowiednich zabezpieczeń. Dlatego nie warto ryzykować – lepiej powierzyć to firmie hostingującej i mieć pewność, że wszystko jest pod kontrolą. Tym bardziej, że ceny za hosting są przystępne dla każdego.